Radicale overvloed

Douglas Rushkoff houdt een belangrijk pleidooi om ons achterhaalde besturingssysteem van geld snel te vervangen door een systeem van wederzijdse waardewisseling—wederzijds of onderling krediet.

”’NOTA BENE: Na klik op Play zijnNederlandse ondertitels beschikbaar via pop-up rechtsonder en dan CC » Dutch.”’

Ik ben hier om je te vertellen dat het besturingssysteem voor geld achterhaald is.

Het is geoptimaliseerd voor een ander tijdperk dan het tijdperk waarin we nu leven. Het is oud en het is onverenigbaar met, niet alleen Web 2.0, maar met een verinternette wereld.

Het geld dat we gebruiken, in software-termen, is een erfenis van een zeer bepaald moment in de geschiedenis Als we dat moment in de geschiedenis begrijpen, dan kunnen we begrijpen hoe we een betere soort geld kunnen maken, en, zo beweer ik, zeer rijk worden op deze manier.

Voordat we dat spul wat we geld noemen was uitgevonden, in de renaissance, voordat deze enkelvoudige monopolymunt werd ingesteld, waren er veel munteenheden tegelijkertijd in bedrijf.

Dus als je in een kleine stad woonde—in de late middeleeuwen in Europa—dan zou je je eigen munt hebben in die stad, en je zou de meer universele munt van het rijk of de vroege natie waar je in leefde hebben. Dus had je meer dan één financieel besturingssysteem dat je kon gebruiken.

Als je vandaag wakker wordt dan weten we wat geld is. Het is alsof je wakker wordt en elke computer in de wereld had Microsoft Windows 3.1 en dat is het. Als er nooit is anders zou zijn, zou je zelfs niet weten dat er iets anders was.

Maar deze mensen hadden verschillend geld voor verschillende dingen. Ze hadden lokale munten die op overvloed gebaseerd waren. Meestal waren ze op graan gebaseerd. Je groeit het graan op het veld, brengt het naar de graanschuur, hij zou het wegen om op te slaan en je een ontvangstbewijs geven voor de hoeveelheid graan die je hem had gebracht. Dit ontvangstbewijs kon je gebruiken om dingen te kopen en verkopen. Je scheurde stukjes af en je kocht kippen, geiten, schoenen, wat je ook nodig had.

In werkelijkheid was dit een munt die mettertijd niet groeide . Dit is een munt die mettertijd waarde verloor. Elk jaar verloor je een bepaalde hoeveelheid graan door bederf of ratten of iets anders. De graanopslag moest betaald worden. Dus elk jaar als hij diezelfde munt zou heruitgeven, werd het gedevalueerd.

Dus de voorkeur van deze munt was niet richting sparen. De voorkeur van deze munt, dit bijzondere medium, was richting uitgeven. Mensen spendeerden. Mensen werden daadwerkelijk zeer welvarend.

Ik weet dat we denken dat de middeleeuwen gewoon duizend algemeen slechte jaren zijn. Maar er gebeurden ook een paar goede zaken in de late middeleeuwen. Eén daarvan was de massale creatie van rijkdom die rond 1100 begon.

Dat was een groot probleem voor de mensen die al rijk waren. Als je tot de welgestelde aristocratie behoorde of als je tot een van de grote aristocratische families behoorde, of als je een vroege soort proto-monarch was, of een falende onzinnige heer, dan keek je naar de opkomende middenklasse, de burgerij, en daardoor raakte je van streek. Omdat als mensen rijker werden het betekende dat jij hetzelfde bleef of armer werd.

Dus veranderden ze het besturingsysteem van geld. Philip the Fair is een prachtig voorbeeld uit Frankrijk, een van de jongens die dat zeer snel deed. Wat ze deden, of zeiden was: “Alle lokale munten zijn onwettig.” “In plaats daarvan moet je de munt van het rijk gebruiken.”—hetgeen een door de schatkamer van de centrale bank uitgegeven gewaarmerkte munt is.

In plaats van een op overvloed gebaseerde munt is dit een op schaarste gebaseerde munt. Waarom zouden ze een op schaarste gebaseerde munt willen gebruiken? Omdat de vorst in staat wil zijn om geld in gebruik te lenen. Nu loopt het allemaal via hem. Nu strijd iedereen om de munt die hij uitgeeft onder elkaar en hij heeft zoveel als hij nodig heeft.

Op deze manier leerde de vorst, de aristrocatie, dat men geld kon maken door geld uit te lenen. Het geld dat we vandaag gebruiken werd gemaakt—en dat is geen complot, het is slechts een idee dat ze hadden—het geld dat we vandaag gebruiken werd gemaakt zodat de rijken eerder rijk bleven door rijk te zijn dan door iets te doen. Daar diende het voor.

Dus leven we nu in een economie waarin het levensonderhoud van de economie zelf afhankelijk is van enorme groei. Groei op basis van de rentevoet. Want als je geld gaat lenen en met rente terug wilt betalen, waar haal je dan dat extra geld vandaan? Dat moet je ook weer lenen. [geld lenen kost geld]

Dus worden de mensen die geld uitlenen rijker en de mensen die daadwerkelijk waarde creëren armer.

Vervolgens maken we bedrijven. Waartoe dienen die? Bedrijven zijn echt geoptimaliseerd ter ondersteuning van dit muntstelsel. Daar dienen ze voor. De enige waarden die bedrijven hebben is om waarde te onttrekken. Om dat snel en volledig te doen. Zolang je dat doet is alles goed. Dat was de waarde van onze samenleving gedurende het gehele industriële tijdperk.

We hadden een schaarse munt. We hadden schaarse markten. We hadden grote bedrijven die waarde uit mensen trok en uit plekken trok, zo efficiënt als mogelijk. Wat is het probleem daarmee?

Het probleem daarmee is dat—wat gebeurt er als er iets overvloedig is? Hoe ga je om met iets dat je niet schaars kunt maken? Wat gebeurt er als we een hernieuwbare energiebron zouden ontwikkelen? Als je een hernieuwbare energiebron zou ontwikkelen ben je de pineut. Omdat een hernieuwbare energiebron niet voor dat besturingssysteem geoptimaliseerd is. Een hernieuwbare energiebron betekent dat we het gewoon kunnen delen en gebruiken?

Wat gebeurt er met al dat geld dat in de olie-industrie is geïnvesteerd? Wat gebeurt er met die kunstmatige schaarste?

Dit is de vraag waar Norbert Wiener over nadach toen cybernetica, toen computers voor het eerst verschenen. Hij begon zich te verbeelden Wat gaat er gebeuren als we robots hebben die voor ons de landbouw doen? Gaan we dan gewoon zitten en relaxen? Hoe is onze economie in staat om om te gaan met een wereld waarin alles voor ons gedaan wordt?

Computers in het begin, netwerken in het begin, leken sommige van deze ontzettende problemen voor ons te creëren. Computers en netwerken verandert de centraliteit van waardecreatie. want nu, met een $100, $500, nu met een $200 laptop kunnen we daadwerkelijk iets maken dat waarde schept voor jouzelf en voor andere mensen.

Je bent ook in staat, via het net, in theorie, als een medium, om direct met een ander waarde uit te wisselen in plaats van via een gecentraliseerde munt, in plaats van via de bank. Nu kan je doen we wat zouden noemen wederkerige waardewisseling. Dat is zo ongeveer wat E-bay tot op een bepaalde hoogte uitgevogeld.

Waar we echter op uitkomen met het gebruik van het internet om het industriële bedrijfsmodel proberen uit te breiden om hoe dan ook meer waarde uit mensen te peuren, om tijd te krimpen en de mens te optimaliseren voor technologie omdat technologie werkelijk meer uitwisselbaar is met de waarden van efficiency dan met alle andere menselijke waarden.

Dus komen we in deze vroege status van internet, want daar zijn we nu, met een heleboel slimme slimme mensen die nieuwe wetten van nieuwe economie schrijven en nieuwe ideeën over hoe het bedrijf zich zal voltrekken. Deze worden altijd gepositioneerd als revolutionaire nieuwe ideeën voor bedrijfsvoering in het netwerktijdperk, terwijl ze in werklijkheid uiterst reactionaire standpunten zijn over hoe traditionele bedrijven
en traditionele organisaties hun wurggreep op de economie kunnen behouden, zelfs ondanks de aanwezigheid van enorm bevrijdende technologie?

Dan krijg je Chris Andersons ‘Free’ dit gaat over “Oh, alles is gratis, dus wat doe je?” Nou, je dient geld te slaan uit die paar zaken die niet gratis zijn. Nu wordt gratis een recht, je dient je artikelen gratis te schrijven, dat moet je allemaal doen, en dan spreek je voor geld. Als je dan hier komt en je spreekt niet voor geld, dan hefboom je je spreekbeurt om je andere dingen te verkopen. Maar wat doe je als je alles wat je doet hefboomt om al het andere te verkopen en alles is gewoon gehefboomd? Dan is alles gratis.

Dat is het soort gratis waarover ze in de vrije markt spreken. Het idee dat de wereldbank geld leent aan een land—maak je geen zorgen. Pak gewoon dat geld en open je markten voor ons. En dat betekent wát? Het lijkt op Google die naar je website komt. Nu ben je open en beschikbaar voor Google ads.

Zelfs Tim O’Reilly en John Batelle hier, slimmer dan mij—zelfs hun Web Cubed-idee, dat slimmer is dan wat ikzelf had kunnen verzinnen, wat is de conclusie van Web Cubed? Dat is dat de macht gewonnen wordt door de bedrijven die kunnen indexeren of de indexen kunnen beheersen waardoor wij alles doen.

Niets wat wij doen doet er meer toe. Het enige wat er nu toe doet is het vermogen om een paraplu over al deze zaken te houden die we nu gratis doen. Ik denk dat we ons vergissen over wat gratis is en wat iets kost.

Ons werk, onze inspanning, is niet gratis. Open source en crowd sourcing zijn niet dezelfde dingen. Open source is een stel mensen die samenkomt om iets te proberen te doen. Crowd sourcing is een bedrijf dat uit wil vogelen hoe een stel mensen iets kan doen voor haar. Als ik al mijn schrijven en dit en dat gewoon gratis weggeef aan iedereen die erover blogt, en iedereen heeft zijn Google Adsense dan werken we allemaal voor Google.

Het enige dat werkelijk gratis is, of tenminste ‘gratis-er’, zijn de middelen waardoor ik spullen kan leveren. Ik kan spullen leveren zonder een aantal tussenkomsten van bedrijven zoals hiervoor. Maar met deze onjuiste notie van gratis in onze hoofden leven we uiteindelijk met een waardesysteem dat erop aandringt dat alles wat we doen open source moet zijn en Kommentaar Aan. Hoe durf je een blogartikel te plaatsen met Kommentaar Uit?! Oh!

Alles wat je schrijft, alles wat je zegt, alles wat je denkt, alles wat je voelt wordt verondersteld daarbuiten te zijn. Wordt verondersteld gratis te zijn! Probeer eens een verwijzing naar iets DRM—Digital Rights Management—op Boing Boing te plaatsen en je hebt een probleem. Omdat het tegen de opvatting ingaat—je dient niet te beschermen.

Alles wat ik doe is van jou. Niet alleen van jou. Alles wat ik doe is van de zwermen. Uiteindelijk leidt dit tot kopiëren, een kopiërende samenleving. tot geen originaliteit, tot een soort DJ-ing van cultuur. Daarom hebben we al 20 jaar geen nieuwe muziek gehad en is de grootste TV-film ‘The Prisoner’, zelfs dat was een omwerking. –bah– Zelfs in de open source-beweging, wat heeft de open source-beweging ons tot nu toe gebracht?

Kopieën van dingen. Mogelijk betere kopieën, echter kopieën. We hebben een kopie van UNIX, een kopie van Encyclopedia Britannica, een kopie van Netscape. Kopieerbescherming betekent wat eigenlijk? Bescherming van mij tegen al die kopieën van dingen.

Waar is de Creative Commons-wet? Waar is de Creative Commons-vergunning zodat ik kan zeggen Oké, je mag het voor niets hebben, maar vraag me er tenminste toestemming voor. Gratis als je me een e-mail stuurt. Ik geef het liever aan jou dan aan ‘het’.

Als resultaat van al deze vrijheid is de overvloed aan creatief materiaal, de overvloed van échte creatieve uitvoer aan het afnemen. We krijgen daadwerkelijk de schaarse marktplaats die afgedwongen wordt door ons geërfde geldsysteem. Op dezelfde manier als de vroege renaissance schaarste had in werk door de helft van de mensen te laten sterven door de pest.

Het alternatief—en daar hebben we nog 2½ minuut voor—Het alternatief is twee dingen.

Eén, is de ontwikkeling van een digitale cultuur die het werk van individuen echt respecteert. Mijn schrijven is mijn schrijven. Het is geen medium voor Google ads.

Twee, de creatie van nieuwe vormen van munten gebaseerd op overvloed in plaats van schaarste. Ik heb het over echte alternatieve digitale munten. De oorspronkelijke PayPal droom. Vóórdat bankiers naar de overheid stapten en zeiden: “Je moet ze reguleren als een bank. Dit is onwettig. Laat niemand anders dit doen.”

Dit is geen gekheid. Twintig jaar geleden vertelden we iedereen—waarschijnlijk, als je toen leefde—vertelde je mensen dat ze op een gegeven moment e-mail zouden gaan gebruiken en ze lachten je in je gezicht uit.

Amazon was heel wat. Craigslist was heel wat. E-bay was heel wat. Dit is werkelijk makkelijker en minder moeite en echt nodig. Ik beweer dat de volgende grote slag, als er een volgende grote slag komt—eigenlijk zijn het veel kleine dingen.

De mensen die de volgende grote berg geld gaan verdienen zijn de mensen die echte alternatieve elektronische munten en de manieren om wederkerige waardewisseling te scheppen die geen contant geld nodig heeft.

Contant geld is kunstmatig schaars. Contant geld is weggenomen, het zit niet meer in het systeem. Contant geld heeft haar nut verloren doordat het door investeringskapitaal en de speculatieve markt weggezogen wordt.

De enige echt concurrentie voor een Google-universum, en er is niks mis met een Google-universum, maar laten we een paar alternatieven hebben. De enige echte mogelijke concurrentie voor Google en haar economie van vijandige openheid is wederzijdse waardewissel.

Er zijn al een aantal versies. Ze zijn primitief. Er is Time Dollars voor mensen in gemeenschappen die dat lokaal willen uitproberen. Itex is een interessante voor business-to-business, een soort barter. Er is een meer gavanceerde die ik heb bekenen, Superfluid geheten. Onderzoek die maar eens, Superfluid.biz. Dat is een soort volgende generatie voor zowel wederzijdse als business-to-business uitwisseling met een alternatieve munt, Quids genaamd.

Ik denk niet dat we lijden onder een overvloed van creatieviteit. Slechts een overvloed van productiviteit, efficiency en openheid. Als Web Cubed tot verzamelaars en indexen leidt, dan leidt wederkerigheid—echte wederkerigheid—tot waardecreatie van onderaf.

Ik denk niet dat het volgende tijdperk in internet gaat over opschalen. Ik denk dat het gaat over het uitzoeken hoe we waarde uit gaan wisselen in plaats van waarde te onttrekken.

We staan op een kruising. We hebben nu de mogelijkheid om te optimaliseren onze systemen, onze technologieën, en onze muntstelsels voor mensen, in plaats van mensen voor hen te optimaliseren.

Ik smeek u dat te doen. I verwacht dat het resultaat u gelukkig en rijk maakt.

Dank u.


Geplaatst

in

, ,

door

Tags:

Reacties

3 reacties op “Radicale overvloed”

  1. rushkoff avatar

    This is great. I have to figure out how to add subtitles to the actual video…

  2. harry te riele avatar

    Dank voor je werk Martien.
    Tijd voor een wederkerige relatie. Of hadden we die al?
    groet
    H.

  3. Martien van Steenbergen avatar

    Hoi Harry, die wederkerigheid is er al vanaf het begin.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *