Barack Obama’s toespraak van maandag op Wall Street schetst een herziening van de regelgeving. Op de verjaardag van het faillissement van Lehman Brothers, zijn politici van beide zijden van de Atlantische Oceaan op zoek naar het verbouwen van het kapitalisme. De dorst naar meer regelgeving is sterk, verenigd rond de uitspraak van Gordon Brown dat “de dagen van ‘laissez-faire’ zijn geteld… het oude idee dat de markten efficiënt waren en zichzelf kunnen regelen is verdwenen.”
Het idee dat het huidige financiële systeem ‘laissez-faire’ is is natuurlijk belachelijk. Op dit moment hebben we een genationaliseerde organisatie die een door de staat verleend monopolie op de uitgifte van valuta aanhoudt. De Nederlandsche Bank is als een Sovjet-stijl planbureau als dit een willekeurige andere industrie dan de financiële zou zijn. DNB is dit inderdaad.
Laissez-faire verdedigen is dus geen verdediging van het status-quo; het is een positief recept voor een geheel nieuwe regeling. Hier zijn drie praktijkgerichte cursussen voor de liberalisering van het bankwezen:
- Legaliseer handel met voorkennis. De toezichthouders hebben spectaculair gefaald. Ze voorzagen de systemische risico’s door teveel kredietcreatie en overwaardering niet en het is naïef om te verwachten dat een enkele organisatie een hele bedrijfstak kan hoeden. Het demoniseren van hedgefondsen en het verbod op short-selling missen het punt aangezien juist deze de ultieme proteststemmen voor de marktdeelnemers zijn. De ineenstorting van een jaar geleden zou niet zijn gebeurd als demonstranten echt in staat waren geweest om te handelen op basis van hun kennis; het legaliseren van handel met voorkennis stelt ons in staat om in de prijzen van activa zo veel mogelijk informatie te integreren.
- Trek de wetten voor wettig betaalmiddel in. Als vorsten valuta beheersen ontwaarden ze gouden munten om hun eigen schatkist te vergroten. Wanneer politici valuta beheersen drukken ze geld bij om hun schulden te vergelden, letterlijk. Zelfs door het geven van de controle aan ‘onafhankelijke’ centrale banken hebben we geen manier gevonden om de waarde van geld te beschermen aangezien dat nog steeds een monopolie is met een ingebouwde stimulans om de zaak op te blazen (te inflateren). De beste vorm van bescherming van de consument is concurrentie in de vorm van een sportieve wedstrijd. Daarom: geef commerciële instellingen toestemming om een munt aan te bieden waarmee de markten het meest effectieve ruilmiddel kunnen bepalen.
- Roei vriendjeskapitalisme uit. Het officiële verhaal is dat toen Lehman Brothers omviel dit tot een crisis van zo’n omvang leidde dat ingrijpen van de staat de enige manier was om nóg een Grote Depressie te voorkomen. Maar als we meer willen leren over wat er zich achter gesloten deuren afspeelde worden zaken duisterder. De lukrake wijze waarop sommige banken failliet gingen en anderen werden gered heeft waarschijnlijk meer te maken met persoonlijke netwerken dan met economische noodzaak. Zelfs als je erop vertrouwt dat de regering haar bevoegdheden uitoefent in het algemeen belang, dan nog ontbreekt het haar simpelweg aan de kennis om juist te handelen. Het is begrijpelijk dat Hank Paulson de nadruk meer op Wall Street dan op conservatieve banken die minder tijd aan lobbyen besteden heeft gelegd, want dat is de wereld waarin hij leeft. Voor de rest van ons maken deze deals het regime onzeker en verzwakken ze de zelfhelende kracht van markten.
Deze radicale voorstellen dagen de conventionele wijsheid uit en tonen daarmee kennelijk aan dat het huidige systeem niet laissez-faire is. Deze eerste verkenning op weg naar een écht volkomen vrije markt. Critici hebben een intellectuele plicht om zich door deze gedachten te laten prikkelen.
Laten we het de dialoog en het debat openen naar een écht vrije markt in geld.
Naar het Nederlands gehaald van Don’t regulate banking – liberalise it door Anthony Evans.
Geef een reactie